
Con người thường cố gắng thay đổi, chỉnh sửa bản thân, nuôi dưỡng những tham vọng cao hơn với niềm tin rằng nếu họ trở nên tốt hơn, mạnh mẽ hơn, khôn ngoan hơn, họ sẽ đạt được sự viên mãn. Nhưng Osho chỉ ra rằng sự thật không nằm ở việc cải thiện Cái Tôi, mà ở việc buông bỏ nó hoàn toàn.
Chúng ta bị mắc kẹt trong một chuỗi những lời nói dối mà xã hội, gia đình, nền giáo dục, và ngay cả chính bản thân ta đã tạo ra. Lời nói dối không thể trở thành sự thật, dù có được đánh bóng đến đâu. Một khi con người chìm đắm trong lời nói dối ấy đủ lâu, họ bắt đầu tin rằng đó là sự thật. Nhưng càng bám vào những ảo tưởng do chính mình dựng lên, họ càng lạc xa khỏi thực tại. Chỉ khi nhận thức được điều này, họ mới có thể bắt đầu hành trình quay về bản thể chân thực.
Xã hội không ngừng đưa ra những lời khuyên về cách sống, cách suy nghĩ, cách đạt được thành công. Mọi người hào phóng với những lời dạy bảo, nhưng chính họ cũng không thực sự hiểu điều họ đang nói. Lời khuyên là thứ duy nhất được cho đi rất nhiều nhưng hiếm khi được tiếp nhận. Đó là bởi vì lời khuyên không bao giờ đủ để thay đổi một con người, mà chỉ là những áp đặt đến từ những tâm trí chưa giác ngộ.
Một trong những ảo tưởng lớn nhất của Cái Tôi là sự kiểm soát. Con người cố gắng kiểm soát cảm xúc của mình, kìm nén giận dữ, che giấu nỗi buồn, gồng mình tỏ ra mạnh mẽ. Nhưng cảm xúc không thể bị xóa bỏ bằng sự kiềm chế. Khi bạn kìm nén cơn giận, nó không biến mất mà chỉ chìm sâu hơn vào tiềm thức, len lỏi vào ánh mắt, vào giọng nói, vào sự u sầu mà bạn không thể lý giải. Ngược lại, nếu bạn để cơn giận bùng phát, nó cũng không mang lại sự giải thoát. Nó chỉ tạo ra một vòng lặp luẩn quẩn, nơi mà bạn dao động giữa yêu và ghét, giữa bùng nổ và trống rỗng. Osho chỉ ra rằng cách duy nhất để vượt qua những xúc cảm này không phải là kiềm chế hay bộc phát, mà là nhận thức chúng một cách rõ ràng, để chúng tồn tại mà không bị đồng hóa với chúng.
Trong “Bản Ngã”, Osho vạch trần những ảo tưởng sâu xa mà con người đã tự dựng lên để bảo vệ Cái Tôi của mình. Ông đưa ra một cái nhìn sắc bén về bản chất của quyền lực, tham vọng, sự kiểm soát và nỗi sợ hãi. Cuốn sách không chỉ là một lời nhắc nhở về sự giả tạo của Cái Tôi, mà còn là một hướng dẫn để buông bỏ nó, để chạm đến sự tự do nội tại – nơi mà con người không còn bị trói buộc bởi những ràng buộc xã hội hay những giấc mơ hư ảo do chính mình tạo ra. Đây không phải là hành trình thay đổi để trở thành một phiên bản “tốt hơn” của bản thân, mà là hành trình quay trở về với chính mình – nguyên bản, tự do và không bị thao túng bởi bất cứ điều gì bên ngoài.
Tường Vy