
Một cậu sinh viên 18 tuổi, không tài sản, không mối quan hệ, chỉ có khát khao mãnh liệt được khám phá con đường lập nghiệp của những con người vĩ đại nhất thế giới. Hành trình đó bắt đầu không phải trong lớp học đại học, mà từ khoảnh khắc Alex… hack một gameshow truyền hình để giành giải thưởng tiền mặt, dùng nó mua vé máy bay và bắt đầu hành trình gặp gỡ những tượng đài sống như Bill Gates, Lady Gaga, Steven Spielberg, Larry King…
Ngay từ những trang đầu tiên, cuốn sách mang đến năng lượng phóng khoáng, đầy dũng cảm của tuổi trẻ – một tinh thần dám làm điều không tưởng. Alex không chờ cơ hội đến với mình, cậu đi tìm cơ hội. Không ai dạy cậu cách tiếp cận một CEO hay nhà đầu tư danh tiếng, vậy là cậu tự học cách gửi email, tự luyện cách nói chuyện qua điện thoại, thậm chí bám theo người nổi tiếng tại các sự kiện hay… chờ trước cửa hàng tiện lợi chỉ để có được vài phút trò chuyện.
Nhưng quan trọng hơn hết, Kẻ Khôn Đi Lối Khác không chỉ là một cuốn nhật ký phiêu lưu. Nó là một bản đồ tâm lý cho bất kỳ ai từng cảm thấy bị mắc kẹt giữa hai lựa chọn: đi theo con đường truyền thống hay phá vỡ nó. Cuốn sách giới thiệu khái niệm “Cánh cửa thứ ba” – một ẩn dụ đầy sức mạnh: trong khi đa số mọi người xếp hàng ở Cánh cửa thứ nhất (con đường an toàn, tuyến tính), và thiểu số may mắn được bước vào Cánh cửa thứ hai (đặc quyền, gia thế), thì vẫn luôn tồn tại Cánh cửa thứ ba – nơi bạn phải đập cửa, cạy cửa sổ, thậm chí len lỏi qua nhà bếp để bước vào.
Thông qua những cuộc phỏng vấn sống động với Bill Gates, Steve Wozniak, Tim Ferriss, Quincy Jones, Jessica Alba…, Alex khám phá một mẫu số chung: không ai trong số họ chờ đợi sự chấp thuận từ bên ngoài. Họ tự tạo ra cơ hội. Dù mỗi người thành công theo cách riêng, họ đều bắt đầu bằng hành động liều lĩnh, phi truyền thống, và kiên định theo đuổi đam mê bất chấp rủi ro.
Đặc biệt, cuốn sách không tô hồng mọi thứ. Alex kể lại những khoảnh khắc thất vọng, bị từ chối, hoài nghi chính mình và nhiều lần suýt từ bỏ. Có lần anh phải vật lộn hàng tuần để tìm cách tiếp cận Larry King. Có lúc anh bị từ chối thẳng thừng khi tìm đến Warren Buffett. Và trong những khoảnh khắc đó, anh cho người đọc thấy rằng: sự từ chối là một phần không thể thiếu của bất kỳ hành trình lớn lao nào.
Hai trích đoạn tiêu biểu trong sách đã tóm lược tinh thần của tác phẩm. Đoạn đầu phá tan lối mòn tư duy: rằng bạn không cần phải hoàn thành “nghĩa vụ xã hội” để được sống cuộc sống của chính mình. Đoạn thứ hai là lời nhắc rằng: những quyết định mạo hiểm lớn trong đời không bao giờ rõ ràng ở hiện tại – bạn chỉ thấy chúng sáng suốt khi nhìn lại. Nhưng điều đó không có nghĩa là ta không nên bước đi.
Đọc Kẻ Khôn Đi Lối Khác là trải nghiệm đầy cảm hứng nhưng cũng rất thực tế. Nó không hứa hẹn rằng bạn sẽ trở thành Bill Gates kế tiếp, nhưng nó đặt trong tay bạn một la bàn – để bạn tự tìm ra Cánh cửa thứ ba của chính mình. Với lối viết kể chuyện lôi cuốn, pha trộn giữa phiêu lưu cá nhân và tri thức từ những bộ óc vĩ đại, Alex Banayan đã tạo nên một tác phẩm đặc biệt – vừa là nhật ký tuổi trẻ, vừa là bản hướng dẫn khởi nghiệp táo bạo, vừa là lời thì thầm nhắc nhở: thế giới luôn có lối đi dành cho người dám chọn khác.
Tường Vy