Tất Cả Chúng Ta Đều Hành Xử Cảm Tính

Nhưng liệu có bao giờ bạn đứng giữa siêu thị, lưỡng lự trước hai món đồ như nhau nhưng lại chọn cái có nhãn “giảm giá”, dù giá thực tế không hề rẻ hơn? Hay bạn từng trì hoãn một quyết định quan trọng chỉ vì cảm thấy... không đúng lúc? Những điều tưởng nhỏ nhặt và cảm tính ấy, theo nhà kinh tế học Richard Thaler, chính là bằng chứng cho thấy chúng ta không hề lý trí như các học thuyết cổ điển vẫn giả định.

Cuốn sách Tất Cả Chúng Ta Đều Hành Xử Cảm Tính là một chuyến hành trình sống động, lý thú và đầy tính khai phá vào thế giới của kinh tế học hành vi – ngành khoa học mới mẻ nhưng ngày càng trở nên quan trọng, khi mà các chính phủ, doanh nghiệp và cá nhân đều bắt đầu nhận ra rằng: để hiểu thế giới này, trước hết phải hiểu rõ chính chúng ta – những con người không hề hoàn hảo.

Tác giả Richard Thaler – người đã giành giải Nobel Kinh tế năm 2017 – không chỉ là một học giả xuất sắc, mà còn là một người kể chuyện có duyên. Với giọng văn hài hước, dễ hiểu, ông dẫn dắt người đọc đi qua những tình huống đời thường nhưng mang lại những khám phá sâu sắc về hành vi con người. Từ chuyện tiết kiệm hưu trí đến hành vi tiêu dùng, từ những can thiệp nhỏ của chính phủ để thay đổi hành vi xã hội đến các quyết định tài chính cá nhân – tất cả đều là minh chứng cho một sự thật lớn lao: chúng ta bị ảnh hưởng bởi cảm xúc, định kiến, hoàn cảnh và cả những yếu tố tưởng như rất vụn vặt.

Thaler không phê phán con người vì sự vô lý ấy. Trái lại, ông cho thấy đó chính là bản chất tự nhiên, chân thật và... thú vị nhất của chúng ta. Và khi hiểu được điều đó, chúng ta có thể đưa ra những quyết định sáng suốt hơn – không phải bằng cách gạt bỏ cảm xúc, mà bằng cách thấu hiểu và làm việc cùng với nó.

Điều khiến cuốn sách này trở nên đặc biệt không chỉ nằm ở những lý thuyết mới mẻ mà nó giới thiệu, mà còn bởi sự gần gũi trong cách tiếp cận. Thaler viết về kinh tế học không phải như một ngành khoa học khô khan, mà như một phần của cuộc sống – nơi những sai lầm, những hành động bốc đồng, hay những lựa chọn “ngớ ngẩn” của chúng ta hóa ra lại chứa đựng nhiều điều để suy ngẫm và học hỏi.

Không khó để hiểu vì sao Malcolm Gladwell – tác giả nổi tiếng của Điểm bùng phát và Thiên tài bẩm sinh – từng nói rằng nếu bị kẹt trong thang máy với một học giả đương thời, ông nhất định sẽ chọn Richard Thaler. Bởi sự hóm hỉnh, thông tuệ và đầy sức sống của Thaler khiến cho kinh tế học hành vi không chỉ là lý thuyết, mà trở thành một lăng kính soi chiếu cuộc sống – từ những lựa chọn nhỏ bé hàng ngày đến những quyết định mang tính chính sách tầm quốc gia.

Tất Cả Chúng Ta Đều Hành Xử Cảm Tính là một cuốn sách dành cho bất kỳ ai từng tự hỏi vì sao mình – hay người khác – lại hành động theo cách này mà không phải cách kia. Đó là cuốn sách giúp bạn hiểu người hơn, hiểu mình hơn, và từ đó, có thể xây dựng một cuộc sống thông minh, hiệu quả và cảm thông hơn. Không chỉ là một công trình khoa học, đây là một tác phẩm đầy tính nhân văn – nơi kinh tế học và tâm lý học gặp gỡ, kết nối và soi sáng cho nhau.

Khi gấp lại những trang sách cuối cùng, có thể bạn sẽ vẫn hành xử cảm tính – như tất cả chúng ta. Nhưng ít nhất, bạn sẽ bắt đầu nhận ra điều đó, mỉm cười với chính mình, và có thể, đưa ra một lựa chọn tốt hơn ngay sau đó.

Tường Vy